Kontekst rynkowy

Dublowanie to metoda konserwacji obrazów olejnych polegająca na podklejeniu od spodu nowej warstwy płótna. Metoda stosowana przez holenderskich konserwatorów w połowie XIX w. rozpowszechniła się w wielu częściach świata, skutkiem czego obecnie w wielu rejonach nawet 95% zachowanych dzieł sztuki zostało poddanych tego typu zabiegom. Spoiwem płócien w dublowaniu jest mieszanina rozgrzanego wosku i specjalnych żywic.

Obecnie znaczna ilość dzieł sztuki wymaga ponownej konserwacji. Wiąże się to z koniecznością usunięcia nowszej warstwy płótna i spoiwa. Ze względu na hydrofobowy charakter mas woskowo-żywicznych ich
usunięcie jest bardzo problematyczne.

Stosowane do dziś metody mechaniczno-fizyczne i chemiczne mają szereg wad:

• nie pozwalają w pełni usunąć spoiwa,
• niosą wysokie ryzyko powstawania mikrouszkodzeń w oryginalnym płótnie,
• są niebezpieczne dla konserwatora, ponieważ wykorzystują toksyczne i kancerogenne rozpuszczalniki,
• metody te są bardzo czasochłonne.

Innowacja i pomyślne testy wynalazku

Opracowano hydrofobowy, wytrzymały mechanicznie, nanokompozytowy żel, który zawiera mieszaninę rozpuszczalników organicznych. Elastyczny plaster żelu układa się na odwrocie obrazu. Po ok. 15 - 20 min. masa woskowo-żywiczna zostaje wchłonięta przez żel. Zabieg można powtarzać kilkukrotnie z wykorzystaniem tego samego plastra żelu, po czym materiał ten się chemicznie regeneruje, tak by był gotowy do ponownego wykorzystania. Dotychczas wszystkie wykonane testy zakończyły się sukcesem. Technologię testowano m.in. na fragmencie płótna dublażowego z obrazu „Bitwa pod Grunwaldem” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.

Korzyści

• Brak szkodliwości i toksyczności procesu usuwania masy woskowo-żywicznej w porównaniu z klasycznymi metodami.
• Metoda całkowicie bezpieczna dla konserwatora oraz dla oczyszczanego działa sztuki.
• Do 100 razy szybsze działanie w porównaniu do klasycznych metod – skrócenie procesu z kilku miesięcy do kilku dni.
• Skuteczność – już jednokrotne zastosowanie preparatu usuwa masę woskowo-żywiczną z obrazu, również ze splotów włókien.
• Transparentność – w trakcie zabiegu konserwator w pełni kontroluje proces ekstrakcji masy woskowo-żywicznej.
• Produkt nadaje się do wielokrotnego stosowania.

Kontakt z Brokerem Technologii

Centrum Transferu Technologii i Wiedzy Uniwersytetu Warszawskiego

 tel. (22) 55 40 725

e-mail: rafal.murawski@cttw.uw.edu.pl