01/02/2024 r. PACTT i PSC: jeśli polska nauka ma zmieniać świat, konieczna jest zmiana systemu ewaluacji

Obowiązujący w Polsce system ewaluacji jakości działalności naukowej działa źle. W swoim obecnym kształcie prowadzi do wykształcenia i utrwalania patologii na wielu płaszczyznach. Jednym z rezultatów jest skuteczne, długofalowe blokowanie rozwoju innowacyjności w tym obszarze, w którym swój udział powinni mieć badacze zatrudnieni przez instytucje naukowe.

System ewaluacji wymaga zmiany. Nie naprawy, nie ulepszania – lecz zmiany. Nie chcemy pisać o wszystkich patologiach, które toczą dziś środowisko akademickie. Zresztą samo mówienie o tym, „jak jest” i utyskiwanie nad stanem rzeczy nie przyniesie wielkiego pożytku. Jako Porozumienie Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT) oraz Porozumienie Spółek Celowych (PSC) uczelni czujemy się jednak uprawnieni do zabrania głosu w ważnej dyskusji o tym, jak nauka w Polsce mogłaby się rozwijać z korzyścią dla środowiska naukowego, gospodarki i całego naszego społeczeństwa. Dyskusja ta jest uzasadniona, tym bardziej że właśnie zmienił się rząd, co niesie pewne nadzieje na zmiany oraz działania naprawcze.

(więcej...)

28/07/2021 r. - Opinia PACTT dotycząca projektu Rozporządzenia w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej

Rada Koordynacyjna PACTT w imieniu Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii złożyła w dniu 28.07.2021 r. w ramach konsultacji publicznych uwagi w związku z projektem Rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej z 2 lipca 2021 roku.

Pełna treść naszych uwag dostępna jest w pliku PDF >> Opinia PACTT


01/04/2021 r. - Opinia PACTT oraz PSC nt. Krajowego Planu Odbudowy (KPO)

W ramach konsultacji społecznych Projektu Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) – dokumentu programowego określającego cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 oraz proponującym nowe reformy i inwestycje wyrażamy wspólne stanowisko Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii PACTT (reprezentującego centra transferu technologii i inne jednostki, odpowiadające za transfer wiedzy i technologii z 76 uczelni, instytutów PAN oraz instytutów badawczych) oraz Porozumienia Spółek Celowych (zrzeszającego 30 spółek, utworzonych przez uczelnie do działań na rzecz komercjalizacji pośredniej lub bezpośredniej).

Ogólna uwaga dotycząca KPO

W odniesieniu do kwestii wzmocnienia współpracy jednostek naukowych z przedsiębiorstwami (S2B) oraz usprawnienia transferu wiedzy i innowacji do gospodarki, zwracamy uwagę na całkowite pominięcie w KPO roli uczelni i tworzonych w ich otoczeniu od kilkunastu lat instytucji otoczenia biznesu, takich jak:

  • centra transferu technologii,
  • spółki celowe,
  • inkubatory przedsiębiorczości,
  • centra doskonałości,
  • klastry,
  • parki technologiczne,
  • węzły wiedzy i innowacji.

Wskazanie w zakresie współpracy S2B, np. w części KPO „Odporność i konkurencyjność gospodarki”, wyłącznie powołanej ustawą z dnia 21 lutego 2019 r., Sieci Badawczej Łukasiewicz (SBŁ), znacznie ograniczy potencjał rozwojowy i innowacyjny naszego kraju projektowany w KPO.

Dotychczasowa polityka innowacyjna Polski akcentuje istotną rolę uczelni w transferze wiedzy i współpracy z gospodarką. Znajduje to odzwierciedlenie m.in. w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z 2018 roku, a także w towarzyszących jej rozporządzeniach oraz programach wsparcia, realizowanych m.in. przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Zatem pominięcie w tak ważnym dokumencie, jakim jest KPO, roli uczelni, instytutów PAN oraz instytutów badawczych (spoza SBŁ), jak i jednostek przez nie tworzonych w zakresie transferu wiedzy i technologii, stoi w sprzeczności z dotychczasową polityką innowacyjną Polski, jak
i dobrymi praktykami europejskimi (przykłady zawarto poniżej) oraz doświadczeniami najbardziej innowacyjnych państw pozaeuropejskich.

Przed uczelniami stawia się obecnie ambitne cele w obszarze tzw. II i III misji (znajduje to odzwierciedlenie m.in. w realizacji programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” oraz obowiązujących zasadach ewaluacji działalności naukowej). Wzrost innowacyjności gospodarki ma swoje początki bardzo często w jednostkach naukowych – kadra, wynalazki, wiedza naukowa, technologie, know-how etc., są transferowane z jednostek naukowych do gospodarki, w tym poprzez wspólne projekty z podmiotami gospodarczymi, komercjalizację bezpośrednią i pośrednią. Za proces komercjalizacji, transferu technologii i wiedzy z uczelni do gospodarki odpowiadają centra transferu technologii, spółki celowe, akademickie inkubatory przedsiębiorczości, tj. jednostki przewidziane w Rozdziale 6 Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Istotną rolę pełnią w tym zakresie również start-upy technologiczne, tj. spółki spin-off i spin-out, tworzone wokół i ze wsparciem uczelni, m.in. za których pośrednictwem podnoszony jest poziom gotowości wdrożeniowej wyników badań naukowych, przez co dalej możliwe jest ich wdrożenie w dojrzałych, rozwiniętych przedsiębiorstwach. Zatem wsparcie całego sektora transferu wiedzy powinno mieć miejsce i być odnotowane w Krajowym Planie Odbudowy.

W dokumencie wskazano, zgodnie z danymi GUS, iż 60% aparatury naukowo-badawczej (biorąc pod uwagę jej wartość brutto), jest skupionych w jednostkach z sektora szkolnictwa wyższego. Zatem potencjał infrastrukturalny sektora szkolnictwa wyższego służący, oprócz kształceniu, także opracowywaniu innowacyjnych, wysokiej jakości wyników prac B+R, powinien być uwzględniony w KPO na równych warunkach i zasadach z potencjałem SBŁ (szczegóły zawarto w poniższych uwagach szczegółowych dot. KPO).

Od czasu uruchomienia w 2014 r. programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt. „Inkubator Innowacyjności”, który jest pionierskim instrumentem wsparcia dla transferu wiedzy z polskich uczelni do gospodarki, transfer ten nabrał znaczenia i stał się faktem. Warto odnotować, iż tylko w 2 i 3 edycji (lata 2017-2020) tego programu, kilkudziesięciu grantobiorców (konsorcjów uczelni - centrów transferu technologii (CTT) i spółek celowych) wypracowało 2915 form współpracy pomiędzy środowiskiem naukowym i otoczeniem gospodarczym (umowy licencyjne, sprzedaży, dzierżawy, świadczenia usług badawczych) i utworzyło 115 spółek typu spin-off.

Reasumując, z uwagi na powyższe argumenty, stoimy na stanowisku, iż w strategicznym dokumencie jakim jest KPO, powinny zostać uwzględnione wszystkie jednostki sektora nauki (w szczególności te umocowane ustawowo), skoncentrowane na transfer wiedzy i technologii.

Ponadto, jako środowisko zajmujące się transferem wiedzy i technologii do otoczenia społeczno-gospodarczego, popieramy stanowisko Prezydium KRASP z dnia 22.02.2021r. Wskazuje ono na zdecydowanie zbyt niską alokację przewidzianą na wsparcie inwestycji w obszarze edukacji i nauki oraz zwraca uwagę na pominięcie w KPO uczelni i innych jednostek sektora nauki w planach dotyczących infrastruktury B+R.

Uwagi szczegółowe dot. KPO

Poniżej zawarto szczegółowe uwagi w formie zalecanej przez MFiPR w procesie konsultacji społecznych KPO.

Część KPO: Komponent A „Odporność i konkurencyjność gospodarki”

A2. Rozwój narodowego systemu innowacji: wzmocnienie koordynacji, stymulowanie potencjału innowacyjnego oraz współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami i organizacjami badawczymi, w tym w zakresie technologii środowiskowych.

Str.

56

Obecny zapis

Proponowane oraz już wdrażane reformy wzmocnią istniejące powiązania pomiędzy sektorem przedsiębiorstw i nauki. Dzięki poszczególnym elementom (np. doktoraty wdrożeniowe, rozwój infrastruktury badawczej świadczącej usługi dla firm w pełnym spektrum cyklu innowacji działającej w skali regionalnej, krajowej i ponadnarodowej, budowa i rozwój infrastruktury sprzyjającej opracowywaniu, prototypowaniu, testowaniu rozwiązań przez przedsiębiorców i wynalazców) rozwijane będą także nowe płaszczyzny współpracy bazujące na wymianie kompetencji, dostępie do najnowszych laboratoriów operujących w obszarach istotnych z punktu widzenia KPO (zdrowie, green deal, czy cyfryzacja). Dzięki temu działalność badawcza oraz wykorzystanie jej efektów w postaci ulepszonych, innowacyjnych produktów i usług będzie stanowiła istotny element budowania odporności sektora przedsiębiorstw oraz wdrażania zasad suwerenności technologicznej.

Proponowany zapis

Proponowane oraz już wdrażane reformy wzmocnią istniejące powiązania pomiędzy sektorem przedsiębiorstw i nauki. Dzięki poszczególnym elementom (np. doktoraty wdrożeniowe, rozwój infrastruktury badawczej świadczącej usługi dla firm w pełnym spektrum cyklu innowacji działającej w skali regionalnej, krajowej i ponadnarodowej, budowa i rozwój infrastruktury sprzyjającej opracowywaniu, prototypowaniu, testowaniu rozwiązań przez przedsiębiorców i wynalazców) rozwijane będą nowe elementy współpracy, takie jak wdrożeniowy post-doc oraz nowe płaszczyzny współpracy bazujące na wymianie kompetencji, dostępie do najnowszych laboratoriów operujących w obszarach istotnych z punktu widzenia KPO (zdrowie, green deal, czy cyfryzacja). Dzięki temu działalność badawcza oraz wykorzystanie jej efektów w postaci ulepszonych, innowacyjnych produktów i usług będzie stanowiła istotny element budowania odporności sektora przedsiębiorstw oraz wdrażania zasad suwerenności technologicznej.

Uzasadnienie

Zmiana zapisu uzupełnia brakujące elementy powiązania pomiędzy sektorem przedsiębiorstw i nauki. Jednym ze skutecznych programów rozwijanym od 2018r., który przekłada się na zwiększanie innowacyjności gospodarki, jest program Doktoratów Wdrożeniowych. Naturalnym kolejnym krokiem jest uruchomienie programu wdrożeniowego post-doc w kooperacji z uczelniami wyższymi, który praktykowany jest w wielu krajach rozwiniętych. Wdrożeniowy post-doc będzie wprost stymulować “Wzmocnienie potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorstwami oraz usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki” uwzględniając obustronną wymianę wiedzy oraz kapitał ludzki.

A2.2. Wzmocnienie potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorstwami oraz usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki

Str.

71

Obecny zapis

W ostatnich latach udało się wzmocnić podaż wiedzy i innowacji w gospodarce, przepływ rozwiązań z nauki do biznesu oraz ukierunkowanie prac badawczych w większej mierze na potrzeby gospodarki, m.in. dzięki powołaniu w 2019 r. Sieci Badawczej Łukasiewicz (SBŁ).

Proponowany zapis

W ostatnich latach udało się wzmocnić podaż wiedzy i innowacji w gospodarce, przepływ rozwiązań z nauki do biznesu oraz ukierunkowanie prac badawczych w większej mierze na potrzeby gospodarki, m.in. dzięki zwiększeniu aktywności uczelnianych centrów transferu technologii i uczelnianych spółek celowych, wdrożeniu działań wspierających działalność w tym zakresie np. w ramach prowadzonego przez Ministerstwo Nauki i Edukacji programowi Inkubator Innowacyjności, powołaniu w 2019 r. Sieci Badawczej Łukasiewicz (SBŁ) itp.

Uzasadnienie

Zmiana zapisu poszerza obraz rzeczywistych działań podejmowanych w ramach sektora nauki pozwalający na trafniejszy opis realnych zmian. Od czasu uruchomienia w 2014 r. programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt. „Inkubator Innowacyjności”, który jest pionierskim instrumentem wsparcia dla transferu wiedzy z polskich uczelni do gospodarki, transfer ten nabrał znaczenia i stał się faktem. Warto odnotować, iż tylko w 2 i 3 edycji (lata 2017-2020) tego programu, kilkudziesięciu grantobiorców (konsorcjów uczelni - centrów transferu technologii (CTT) i spółek celowych) wypracowało 2915 form współpracy pomiędzy środowiskiem naukowym i otoczeniem gospodarczym (umowy licencyjne, sprzedaży, dzierżawy, świadczenia usług badawczych) i utworzyło 115 spółek typu spin-off.

Str.

71/72

Obecny zapis

W ramach wzmacniania potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorcami w KPO kontynuowana będzie reforma funkcjonowania instytutów badawczych, której głównym elementem było utworzenie Sieci Badawczej Łukasiewicz zrzeszającej obecnie 32 instytuty badawcze i która pozwoliła na konsolidację potencjału instytutów i stworzenie instytucji o dużym potencjale komercyjnym.

Proponowany zapis

W ramach wzmacniania potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorcami w KPO kontynuowana będzie reforma funkcjonowania instytutów badawczych, której głównym elementem było utworzenie Sieci Badawczej Łukasiewicz zrzeszającej obecnie 32 instytuty badawcze i która pozwoliła na konsolidację potencjału instytutów i stworzenie instytucji o dużym potencjale komercyjnym oraz dalsze tworzenie i wspieranie już utworzonych instytucji o dużym potencjale komercyjnym, np. uczelnianych centrów transferu technologii, czy też spółek celowych, tym ustandaryzowanie procesów wymiany wiedzy pomiędzy jednostkami badawczo – rozwojowymi a podmiotami gospodarczymi.

Uzasadnienie

Przed uczelniami stawia się obecnie ambitne cele w obszarze tzw. II i III misji (znajduje to odzwierciedlenie m.in. w realizacji programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” oraz obowiązujących zasadach ewaluacji działalności naukowej). Wzrost innowacyjności gospodarki ma swoje początki bardzo często w jednostkach naukowych – kadra, wynalazki, wiedza naukowa, technologie, know-how etc., są transferowane z jednostek naukowych do gospodarki, w tym poprzez wspólne projekty z podmiotami gospodarczymi, komercjalizację bezpośrednią i pośrednią. Za proces komercjalizacji, transferu technologii i wiedzy z uczelni do gospodarki odpowiadają centra transferu technologii, spółki celowe, akademickie inkubatory przedsiębiorczości, tj. jednostki przewidziane w Rozdziale 6 Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Dzięki tej zmianie Krajowy Program Odbudowy obejmie swoim oddziaływaniem znacznie szerszy zakres aktywności. Włączenie zadań oddziałujących również na uczelnie pozwoli na uzyskanie skuteczniejszego efektu dla całej polskiej gospodarki w ramach planowanych reform. Ustandaryzowanie procesów wymiany wiedzy jest kluczowe z punktu widzenia obniżenia wysokiego poziomu braku zaufania pomiędzy jednostkami badawczo - rozwojowymi a podmiotami gospodarczymi.

A2.2.1. Program wsparcia rozwoju nowych technologii na potrzeby gospodarki

Str.

72

Obecny zapis

Planowane procedury konkursowe będą premiowały poziom możliwego wykorzystania gospodarczego danej infrastruktury oraz planowane połączenia pomiędzy centrami SBŁ a projektami wpisanymi na PMIB. Przy określaniu dokładnych tematyk badawczych dla nowopowstałej infrastruktury B+R będzie wykorzystywany m.in. „system wyzwań” SBŁ.

Proponowany zapis

Planowane procedury konkursowe będą premiowały poziom możliwego wykorzystania gospodarczego danej infrastruktury oraz planowane budowanie połączeń między różnymi jednostkami naukowymi.

Przy określaniu dokładnych tematyk badawczych dla nowopowstałej infrastruktury B+R będą wykorzystywane procesy identyfikacji wyzwań technologicznych i społeczno-gospodarczych prowadzonych zarówno na poziomie organizacji ogólnokrajowych takich jak „system wyzwań” SBŁ, „Platforma Transferu Technologii” Agencji Rozwoju Przemysłu i inne włączające perspektywy NCBR, PARP, PFR.

Uzasadnienie

Nieuzasadnione i pomijające większość jednostek sektora nauki (w tym dedykowanych do tego celu) jest premiowanie w procedurach konkursowych połączenia pomiędzy centrami SBŁ, a projektami wpisanymi w Polskiej Mapie Infrastruktury Badawczej (PMIB). Wszystkie jednostki naukowe, takie jak Uczelnie Wyższe, Instytuty PAN, instytuty badawcze, i inne, powinny mieć równe szanse w procedurach aplikacyjnych i konkursowych.

W KPO odnotowano zgodnie z danymi GUS, że 60% aparatury naukowo-badawczej, biorąc pod uwagę jej wartość brutto, skupiały jednostki z sektora szkolnictwa wyższego. Zatem potencjał infrastruktury sektora szkolnictwa wyższego, służący oprócz kształcenia także opracowywaniu innowacyjnych, wysokiej jakości wyników prac B+R, powinien być uwzględniony na równych warunkach i zasadach.

Wszystkie jednostki naukowe mają wpływ na innowacyjność polskiej gospodarki, transferując do niej technologie, wiedzę jak i kadrę, w tym naukową. Za proces komercjalizacji, transferu technologii i wiedzy z Uczelni Wyższych do gospodarki odpowiadają centra transferu technologii, spółki celowe, akademickie inkubatory przedsiębiorczości, tj. jednostki przewidziane w Ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce – w Rozdziale 6. Zatem wsparcie rozwoju innowacyjności polskiej gospodarki nie jest związane tylko z działalnością SBŁ, a przede wszystkim z działalnością szeregu innych, doświadczonych instytucji.

Od czasu uruchomienia w 2014 r. programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt. „Inkubator Innowacyjności”, który jest pionierskim instrumentem wsparcia dla transferu wiedzy z polskich uczelni do gospodarki, transfer ten nabrał znaczenia i stał się faktem. Warto odnotować, iż tylko w 2 i 3 edycji (lata 2017-2020) tego programu, kilkudziesięciu grantobiorców (konsorcjów uczelni - centrów transferu technologii (CTT) i spółek celowych) wypracowało 2915 form współpracy pomiędzy środowiskiem naukowym i otoczeniem gospodarczym (umowy licencyjne, sprzedaży, dzierżawy, świadczenia usług badawczych) i utworzyło 115 spółek typu spin-off.

Przed Uczelniami stawia się ambitne cele w ramach tzw. II i III Misji Uczelni. Należy odnotować, iż wzrost innowacyjności gospodarki, ma swoje początki bardzo często w jednostkach naukowych. Kadra, wynalazki, wiedza naukowa, technologie, know-how etc., jest transferowana do gospodarki, w tym poprzez wspólne projekty z podmiotami gospodarczymi, czy też komercjalizację bezpośrednią i/lub pośrednią. Zatem zasadne jest wsparcie całego systemu transferu technologii, w tym uwzględniającego w pkt. A2.2.1. dostęp do infrastruktury badawczej.

Str.

73

Obecny zapis

Oszacowano na bazie realizowanych przez OPI-PIB działań związanych z finansowaniem rozwoju infrastruktury badawczej oraz w oparciu o szacowane koszty projektów umieszczonych na PMIB, wykorzystując planowaną alokację KPO przewiduje się realizację co najmniej 7 projektów rozwoju infrastruktury badawczej, o wartości ok 150-180 mln zł każdy (mediana projektów o potencjale gospodarczym na PMIB wynosi 100 mln zł, koszt pojedynczego centrum kompetencji SBŁ szacowany jest na ok 200 mln zł).

Proponowany zapis

Oszacowano na bazie realizowanych przez OPI-PIB działań związanych z finansowaniem rozwoju infrastruktury badawczej oraz w oparciu o szacowane koszty projektów umieszczonych na PMIB, wykorzystując planowaną alokację KPO przewiduje się realizację co najmniej 7 projektów rozwoju infrastruktury badawczej, o wartości ok 150-180 mln zł każdy.

Uzasadnienie

Na poziomie dokumentu strategicznego nie powinny pojawiać się tak wyraźne różnice między szacowanymi wartościami projektów PMIB a "centrami kompetencji" SBŁ. Trudno jednoznacznie określić na jakiś podstawach były wyliczane poszczególne wartości, a jednocześnie w dokumentach wdrażających KPO może być trudno uzasadnić późniejsze zmiany w tych wartościach.

Uwagi inne do KPO

Ujęcie w KPO Programu Akademickich Funduszy Inwestycyjnych

Uzasadnienie: Zwracamy uwagę, iż obecnie w Polsce nie ma funduszy wspierających projekty badawczo-rozwojowe o potencjale komercyjnym we wczesnej fazie rozwoju. Szeroko promowane seed capital, grupy mentorów i aniołów biznesu nie mają wystarczających środków finansowych na dokończenie prac badawczych dla projektów na wczesnych poziomach TRL (od TRL 2 do 6) i z tego względu nie chcą tej fazy finansować. Także prywatne fundusze venture capital poszukują projektów na wyższym poziomie zaawansowania (od TRL 7), praktycznie w fazie prototypu, gotowego do wdrożenia do masowej produkcji. Wdrażanie dotychczasowych instrumentów finansowych i niefinansowych (oferowanych przez NCBR, NCN, PARP, PFR) okazuje się niewystarczające ze względu na uzyskiwane wyniki: przy coraz wyższych nakładach finansowych na B+R i środkach kierowanych do przedsiębiorców w tym zakresie - nie podnosi się znacznie poziom innowacyjności naszej gospodarki. W szczególności środki te nie wspierają grup naukowych z uczelni, instytutów naukowych PAN lub instytutów badawczych tworzących innowacje. Jednocześnie wysokie koszty startu spółek spin-off odstraszają zespoły naukowe od prowadzenia działalności na rzecz komercjalizacji wyników badań. Rozwiązaniem ostatnich lat w Europie i na świecie jest trend powstawania akademickich funduszy inwestycyjnych, typu venture capital, które pracują dla podnoszenia poziomu gotowości technologicznej (TRL) w spółkach akademickich spin-off/spin-out i przygotowania ich do dalszego finansowania z instrumentów kapitałowych i fazy wejścia na rynek. Doświadczenia międzynarodowe wskazują, że wzmocnienia potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw i wzrost ich konkurencyjności budowane w oparciu o komercjalizację wyników prac B+R z uczelni przynoszą najlepsze efekty, często o zasięgu globalnym.

W związku z powyższym wnioskujemy o ujęcie w KPO Programu Akademickich Funduszy Inwestycyjnych (program w konsultacjach z Ministerstwem Nauki i Edukacji-Departamentem Innowacji i Rozwoju), który jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynkowe w zakresie zwiększania wysoce innowacyjnych rozwiązań powstających na uczelniach, w instytutach naukowych PAN lub instytutach badawczych, możliwych do skomercjalizowania poprzez spółki spin-off i spin-out. Celem Programu Akademickich Funduszy Inwestycyjnych jest zwiększenie innowacyjności polskiej gospodarki poprzez usprawnienie systemu transferu technologii z polskich uczelni oraz instytutów naukowych PAN lub instytutów badawczych do biznesu. Program składa się z dwóch komponentów: A) komponentu preakceleracji i akceleracji projektów, B) komponentu wsparcia finansowego komercjalizacji rozwiązań naukowo-badawczych z akademickich funduszy inwestycyjnych.

Zaakcentowanie w KPO dążenia do modelu popytowego komercjalizacji wyników prac B+R

Uzasadnienie: Należy dążyć do modelu popytowego, a nie podażowego komercjalizacji wyników prac B+R z sektora nauki, który zdaje się być skuteczniejszą formą wzrostu innowacyjności gospodarki. Model podażowy powinien stanowić zaś jego uzupełnienie, a nie bazę dla gospodarki. Przez co celowym jest skierowanie działań i środków publicznych na budowę systemu naukowo-gospodarczego w modelu popytowym.

Zwrócenie uwagi na inne niż dostęp do infrastruktury działania na rzecz wzmocnienia współpracy nauki i biznesu

Uzasadnienie: Wzmocnienie potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorstwami oraz usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki nie powinno ograniczać się jedynie do proponowanego w pkt. A2.2 dostępu do infrastruktury, a winno być przede wszystkim oparte na całościowym systemie transferu technologii uwzględniającym potencjał ludzki, w tym zawarty w ustawowych jednostkach odpowiedzialnych za transfer technologii z sektora nauki do gospodarki.

Doprecyzowanie o jakim „programie akceleracyjnym mowa w części KPO: Komponent A, „Odporność i konkurencyjność gospodarki” A2.2. Wzmocnienie potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorstwami oraz usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki, w punkcie „Charakterystyka” na str. 72

Uzasadnienie: W części KPO: Komponent A, „Odporność i konkurencyjność gospodarki” A2.2. Wzmocnienie potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorstwami oraz usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki, w punkcie „Charakterystyka” na str. 72 mowa jest o „programie akceleracyjnym”, przy czym brak jest odwołania do tego programu. Należy doprecyzować, czy chodzi może o program „Akcelerator Innowacyjności”, który ma być w 2021 roku w ramach pilotażu uruchamiany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki.

Doprecyzowanie opisu działania określonego jako procedury zarządzania własnością intelektualną oraz infrastrukturą badawczą

Uzasadnienie: W części KPO: Komponent A, „Odporność i konkurencyjność gospodarki” A2.2. Wzmocnienie potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorstwami oraz usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki, w punkcie „Charakterystyka” na str. 72 mowa jest o „przygotowaniu procedur w zakresie zarządzania własnością intelektualną oraz infrastrukturą badawczą”. Należy doprecyzować czego konkretnie będą dotyczyć te procedury, jakich podmiotów, i w jaki sposób będą odnosić się do regulacji obowiązujących obecnie, a wynikających choćby z zapisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 ‒ Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Należy te zapisy doprecyzować z uwzględnieniem roli uczelni, instytutów PAN, instytutów naukowych jak i spółek celowych.

Ujednolicenie stosowanej w KPO terminologii

Uzasadnienie: W dokumencie (zwłaszcza dotyczy to Komponentu A „Odporność i konkurencyjność gospodarki na str. 71‒74) używane są określenia „organizacje badawcze” (str. 69, 72), „uczelnie wyższe” (str. 72), „podmioty sektora nauki (uczelnie i instytuty badawcze)” (str. 73). i trudno jednoznacznie ocenić, czy stosowane są one zamienne, czy też wprowadzone różnicowanie jest celowym zamiarem autorów dokumentu.

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 ‒ Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85 z późn. zm.) w art. 7 ust. 1 wskazuje listę podmiotów tworzących system szkolnictwa wyższego i nauki. Lista ta jest znacznie dłuższa niż tylko „uczelnie i instytuty badawcze” i obejmuje m.in. także instytuty naukowe PAN (notabene posiadające infrastrukturę uwzględnioną w dokumencie Lista strategicznych infrastruktur badawczych umieszczonych na Polskiej Mapie Infrastruktury Badawczej z dnia 24 stycznia 2020 r., do którego autorzy projektu KPO się odwołują).

Ww. problemy terminologiczne są prawdopodobnie źródłem niekonsekwencji merytorycznych w punkcie „Wyzwania” na str. 71 KPO, w którym mowa jest o „wzmocnieniu podaży wiedzy i innowacji w gospodarce, przepływie rozwiązań z nauki do biznesu oraz ukierunkowanie prac badawczych w większej mierze na potrzeby gospodarki, m.in. dzięki powołaniu w 2019 r. Sieci Badawczej Łukasiewicz” (SBŁ). Słusznie wskazano na rozwój infrastruktury badawczej jako jeden z kluczowych czynników wzmacniających tę podaż. Autorzy dokumentu powołali się tu jednakże na raport GUS ukazujący zwiększenie aparatury badawczej 2018 r. w stosunku do 2017 r., podczas gdy SBŁ powstała w 2019 roku.

Wzmocnienie transferu technologii i wymiany wiedzy – plany wybranych państw europejskich

Warto zaznaczyć, iż w programach odbudowy innych państwach europejskich, odnaleźć można szereg działań poświęconych znacznemu wzmocnieniu sektora badawczo-rozwojowego, zarówno w wymiarze działalności naukowej, jak i transferu wiedzy oraz technologii. Przedstawione poniżej wybrane przykłady pokazują, iż rola całego sektora nauki w odbudowie gospodarki po pandemii może i powinna zostać uznana za priorytetową i wartą wielokierunkowego wsparcia.

WŁOCHY

Projekt, który jest procedowany we Włoszech obejmuje plany inwestycyjne opisane w części zatytułowanej „Od badań do przedsiębiorczości”.

Zawiera ona dwa główne kierunki działań:

  1. BADANIA I ROZWÓJ (7,29 mld EUR) – objęte są nim m.in.:
    • wsparcie projektów badawczych,
    • granty dla młodych naukowców,
    • staże i konsultacje naukowców w przedsiębiorstwach,
    • wsparcie dla wnioskodawców do programu Horyzont Europa,
    • finansowanie infrastruktury badawczej,
    • wsparcie dla wspólnych projektów B+R sektora nauki i przedsiębiorstw (w tym tzw. „umowy o innowacje”, obejmujące współpracę z ośrodkami transferu technologii, organizacjami badawczymi i upowszechniającymi wiedzę).
  2. TRANSFER TECHNOLOGII I INNOWACJE (4,48 mld EUR) - ma na celu m.in:
    • wzmocnienie ekosystemów innowacji (w tym na poziomie lokalnym i regionalnym)
    • uruchomienie siedmiu nowych centrów rozwoju i transferu kluczowych technologii (częściowo na bazie istniejących centrów transferu technologii lub innych jednostek uczelni – np. wymienionego w dokumencie Uniwersytetu w Neapolu, który będzie odpowiadał za ośrodek poświęcony sektorowi Agritech).

https://www.nature.com/articles/d43978-021-00005-w

BUŁGARIA

Analogiczny do polskiego projektu KPO dokument wskazuje szereg działań skierowanych do już istniejących i nowo utworzonych jednostek działających w uczelniach i ich otoczeniu, w celu stworzenia wokół uniwersytetów elastycznego środowiska dla wymiany wiedzy i technologii w oparciu o zapotrzebowanie przemysłu. Zwraca się tam również uwagę na wzmacnianie powiązań między sektorem akademickim a prywatnym, m.in. w zakresie przepływu zasobów ludzkich pomiędzy tymi sektorami (wysoko wykwalifikowani specjaliści, młodzi naukowcy i doktoranci)

źródło: National Recovery and Resilience Plan of the Republic of Bulgaria, 10.2020, s. 12-13 .

Szwecja – przykład dobrych praktyk

Dobrym przykładem szerokich konsultacji analizy rozwiązań wspierających innowacyjność dla uczelni wyższych jest opublikowany pod koniec ubiegłego roku dokument “Innovation som drivkraft – från forskning till nytta”, przygotowany przez szwedzkie Ministerstwo Edukacji. W ramach przeprowadzonej analizy przedstawiono w nim uczelnie jako najważniejszych uczestników procesu tworzenia innowacji oraz ich szeroką rolę społeczno-gospodarczą, wskazując jednocześnie na wzrost znaczenia jakości procesów prowadzących do rozwiązań innowacyjnych.

W efekcie zaproponowano zwiększenie rocznej dotacji na wsparcie procesów innowacyjności, prowadzonych przez uczelnie na poziomie 340 mln SEK rocznie (33,4 mln EUR/rok) z których 168 mln SEK (16,5 mln EUR/ rok) przeznaczono na działalność uczelnianych centrów transferu technologii (w Szwecji: Innovationskontor), z perspektywą utrzymania takiego poziomu przez co najmniej kolejne 7 lat. Warto zaznaczyć, że Szwecja od co najmniej trzech lat zajmuje pozycję lidera w rankingu European Innovation Scoreboard.

Wielka Brytania – przykład dobrych praktyk

Wartym odnotowania jest przykład Wielkiej Brytanii oraz dokument „Global Britain in a competitive age. Jest to dokument pokoleniowy w którym Wielka Brytania redefiniuje swoją pozycję na arenie międzynarodowej oraz wyznacza główne kierunki polityki zagranicznej. Odpowiedzią na aktualną sytuację międzynarodową oraz trwającą przemianę technologiczną określaną mianem kolejnej rewolucji przemysłowej jest: „Utrzymanie przewagi strategicznej dzięki nauce i technologii” (str.35). Określone w dokumencie ramy strategii na rzecz nauki i technologii w trzech podstawowych krokach (własność, współpraca, dostęp), wskazują na duży nacisk związany z procesami zarządzania wiedzą i transferu technologii poprzez szeroko rozumianą współpracę, własność intelektualną i zasady dostępu do wiedzy, co szczególnie w dzisiejszych czasach pozwala na osiąganie przewag konkurencyjnych w skali globalnej przy jednoczesnym zapewnieniu przepływu wiedzy.

AUTORZY OPINII: Aleksandra BURDUKIEWICZ, Krystian GURBA, Jakub JASICZAK, Tomasz MARCINISZYN, Krzysztof MATERNICKI, Paweł PŁATEK, Łukasz SZTERN

Pobierz dokument w wersji PDF


11/09/2020 r. - Propozycje zmian w Ustawie o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju

W imieniu Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT), składamy w ramach konsultacji społecznych następujące uwagi w związku z projektem Rozporządzenia w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej z 30.07.2018 roku.

1. Kategoria: Obsługa wnioskodawcy i beneficjenta

Propozycja:

Dodanie art. 43 a o następującej treści:

Art. 43 a. [Tryb postępowania z podmiotami biorącymi udział w konkursie na wykonanie projektów oraz wykonawcami projektów]

  1. W procesie realizacji zadań, o których mowa w art. 35 ust. 1, Centrum obowiązane jest udzielić odpowiedzi i wyjaśnień podmiotom biorącym udział w konkursie i wykonawcom realizującym projekty w ciągu 14 dni od dnia skierowania przez te podmioty pytania w formie pisemnej lub poprzez korespondencję przesłaną na adres poczty elektronicznej wskazany do kontaktu na stronie Centrum jako właściwy dla danego konkursu.
  2. W przypadku nieudzielenia przez Centrum odpowiedzi w terminie wskazanym w ust. 1, podmiot biorący udział w konkursie lub wykonawca realizujący projekt nie ponosi konsekwencji za błędne działania będące wynikiem tego, iż nie posiadał informacji, o które prosił Centrum.
  3. Dyrektor Centrum obowiązany jest rozpatrzyć wniosek podmiotu wybranego do wykonania projektu dotyczący zmian zapisów w umowie, o której mowa w art. 41, w okresie przed jej zawarciem, jeżeli wykonawca projektu wskaże, że zapisy proponowane przez Centrum są sprzeczne z innymi przepisami prawa obowiązującymi ten podmiot w prowadzonej przez niego działalności, i wydać decyzję w tej sprawie nie później niż wciągu 30 dni od dnia otrzymania tego wniosku.
  4. Wydana przez Dyrektora Centrum Decyzja, o której mowa w ust. 3 musi zawierać uzasadnienie.

Uzasadnienie:

Bardzo długi czas procedowania spraw przez Centrum, trwający czasem miesiącami, podczas którego ‒ w związku z oczekiwaniem na odpowiedź ‒ pojawiają się dla prawidłowej realizacji projektu ryzyka związane z niemożnością kontynuacji działań.

Konieczne jest wprowadzenie możliwości negocjowania zapisów umownych, tak, żeby nie narażały beneficjentów będących jednostkami sektora publicznego na przykład na ryzyko zarzutów o niegospodarność (np. w kwestiach dotyczących praw własności intelektualnej, ale nie tylko). Nie może być tak, że te umowy nie podlegają negocjacjom.

2. Kategoria: Planowanie programów strategicznych

Propozycja:

Zmiana terminu, o którym mowa w Art. 11 ust. 2 Ustawy

Proponuje się zmianę terminu przedstawienia Ministrowi do zatwierdzania planu pozytywnie zaopiniowanego przez Radę projektu rocznego planu działalności Centrum na rok następny z dnia 31 grudnia na dzień 30 listopada.

Uzasadnienie:

Wcześniejsze przedstawienie planu pozytywnie zaopiniowanego przez Radę projektu rocznego planu działalności Centrum na rok następny, pozwoli na zaakceptowanie tego planu przez Ministra jeszcze w grudniu danego roku (przed rozpoczęciem roku w którym on obowiązuje). Przyspieszy to publikację planów projektów badawczo-rozwojowych na dany rok, co jest korzystne dla potencjalnych wnioskodawców i wydatkowania środków.

3. Kategoria: Działanie NCBR jako agencji wykonawczej, w tym rola organów Centrum - Dyrektora oraz Rady NCBR

Propozycja:

Dodanie do istniejącego postanowienia Art. 12 ust. 1 pkt. 1) Ustawy przepisu zgodnie z którym Rada musi zawierać przynajmniej po jednym przedstawicielu spośród instytucji nauki: uczelni technicznych, uczelni humanistycznych, uczelni medycznych, Polskiej Akademii Nauk, Instytutu naukowego PAN, którzy są wskazywani przez odpowiednie konferencje rektorów (KRPUT, KRAUM, KRASP).

Uzasadnienie:

Działalność NCBR ma znaczący wpływ na ekosystem nauki i gospodarki w Polsce, dlatego Rada NCBR powinna posiadać reprezentacje spośród wiodących polskich jednostek naukowych, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w ustawie.

4. Kategoria: Działanie NCBR jako agencji wykonawczej, w tym rola organów Centrum - Dyrektora oraz Rady NCBR

Propozycja:

Odpowiednia zmiana w Art. 14 ust. 6 Ustawy zgodnie z którą regulamin Rady powinien być zatwierdzany przez Ministra.

Uzasadnienie:

Rada NCBR jako organ doradczy dla NCBR powinna być weryfikowana przez Ministra, a zatem jej regulamin także. Regulamin nie powinien być tylko wewnętrzną sprawą Rady.

5. Kategoria: Działanie NCBR jako agencji wykonawczej, w tym rola organów Centrum - Dyrektora oraz Rady NCBR

Propozycja:

Określenie w Art. 15 ust. 1 Ustawy terminów przedstawienia Ministrowi do zatwierdzenia projektów strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych w terminie do 30 listopada danego roku na rok następny wraz z proponowanym harmonogramem ich wprowadzenia w życie /realizacji. Ponadto wprowadzenie możliwości dokonywania w ciągu roku przez Radę NCBR aktualizacji projektów strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych poprzez przedstawienie Ministrowi do zatwierdzenia tej aktualizacji.

Uzasadnienie:

Ważnym jest, aby plan strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych nie był określony jednorazowo i uwzględniał zmiany w otoczeniu naukowo-gospodarczym w „czasie rzeczywistym”, jest to szczególnie ważne w obecnym czasie pandemii, który wyraźnie pokazał, iż szybkość dostosowania się do nagłych zmiennych jest b. istotna.
Dlatego proponuje się obligatoryjne przekazywanie planu rok do roku, lub obligatoryjną aktualizację planu opracowanego przez Radę NCBR dla danej Unijnej Perspektyw Budżetowej.

6. Kategoria: Działanie NCBR jako agencji wykonawczej, w tym rola organów Centrum - Dyrektora oraz Rady NCBR)

Propozycja:

Dodanie w Art. 16 ust. 1 pkt 2 postanowienia, zgodnie z którym przynajmniej jeden członek Komitetu Sterującego powinien reprezentować uczelnię wojskową lub uczelnie techniczną.

Uzasadnienie:

NCBR jako agencja wykonawcza powołane jest do realizacji zadań z zakresu polityki naukowej, naukowo-technicznej innowacyjnej Państwa. Zatem Komitet Sterujący opracowujący projekty strategiczne programów badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa powinien także mieć przedstawiciela spośród Polskich uczelni wojskowych i uczelni technicznych.

Autorzy: Aleksandra Burdukiewicz (Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji oraz Komercjalizacji, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu), Tomasz Marciniszyn (WCTT, Politechnika Wrocławska), Krystian Gurba (CTT CITTRU, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)

Pobierz dokument w wersji PDF


03/09/2018 r. - Opinia Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii dotycząca projektu Rozporządzenia w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej z 30.07.2018 r.

W imieniu Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT), składamy w ramach konsultacji społecznych następujące uwagi w związku z projektem Rozporządzenia w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej z 30.07.2018 roku.

Porozumienie Akademickich Centrów Transferu Technologii negatywnie ocenia przepisy projektu w części dotyczącej oceny działalności naukowej, odnoszącej się do kwestii bezpośrednio związanych ze wsparciem centrów transferu technologii, tj. komercjalizacji wyników badań. Proponowany system ewaluacji wyraźnie deprecjonuje, a nawet niemal pomija efekty działalności naukowej, dotyczące transferu technologii, komercjalizacji i współpracy z gospodarką. Jest to zaskakujące tym bardziej, że stoi w sprzeczności nie tylko z trendami globalnymi i rozwiązaniami stosowanymi we wszystkich krajach rozwiniętych, ale także z dotychczasowymi zapowiedziami przedstawicieli Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, deklarujących, iż w nowym systemie szkolnictwa wyższego znacząco zwiększy się znaczenie komercjalizacji wyników badań naukowych i jej wpływ na ocenę uczelni. Proponowane rozwiązanie legislacyjne będzie zniechęcać naukowców do prowadzenia działalności prowadzącej do powstawania innowacji i stanie się barierą na drodze do unowocześniania polskiej nauki i gospodarki.

Aby zachęcić środowisko akademickie do intensyfikacji współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, a w szczególności do komercjalizacji wytworzonej wiedzy, konieczne jest radykalne podniesienie rangi wskaźników związanych z tą działalnością. Bez zwiększenia punktacji
za uzyskane patenty, a w szczególności za udane komercjalizacje, nie zmobilizujemy naukowców do większej aktywności w podejmowaniu działań na rzecz tworzenia oraz transferu rozwiązań, przyczyniających się do wzrostu innowacyjności gospodarki i mających pozytywny wpływ społeczny. W proponowanych poniżej zmianach założono, że wartość poszczególnych wskaźników związanych z komercjalizacją, w tym patentami, powinna być zbliżona do wartości wskaźników dotyczących publikacji naukowych.

PACTT proponuje następujące zmiany w projekcie Rozporządzenia:

(więcej...)


21/08/2018 r. - Opinia Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii w sprawie projektu Ustawy o wspieraniu działalności naukowej z Funduszu Nauki Polskiej z 30.07.2018 roku

W imieniu Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT), składamy w ramach konsultacji społecznych następujące uwagi w związku z projektem Ustawy o wspieraniu działalności naukowej z Funduszu Nauki Polskiej z 30.07.2018 roku.

W Porozumienie Akademickich Centrów Transferu Technologii ocenia projekt w przedstawionej wersji negatywnie i postuluje kontynuację prac nad ustawą. Projekt wymaga wprowadzenia istotnych zmian, w szczególności dotyczących:

  • wprowadzenia postanowień gwarantujących ścisłą, strategiczną współpracę instytutów z uczelniami z których pochodzą wszyscy członkowie zespołów badawczych oraz z przedsiębiorcami,
  • doprecyzowania planowanej działalności wirtualnych instytutów badawczych,
  • zmiany katalogu podmiotów mogących zarządzać instytutami.

Uwagi PACTT wynikają nie tylko z oceny przedstawionego projektu, ale również z analizy publikacji dotyczących statusu i funkcjonowania VIB - Vlaams Instituut voor Biotechnologie, flamandzkiego instytutu, na którego wzór powołuje się w uzasadnieniu projektu ustawodawca.

Projekt ustawy opisuje mechanizm finansowania prac badawczych „od pomysłu do produktu” w sposób niezwykle ramowy, co nie pozwala w sposób jednoznaczny stwierdzić, czy „rozwój konkurencyjności podmiotów krajowych” nie odbędzie się kosztem autonomii uczelni, szczególnie w zakresie zarządzania mieniem w postaci własności intelektualnej oraz infrastruktury badawczej. Na postawienie powyższego pytania pozwalają zawarte w projekcie ustawy zasady i tryb dysponowania środkami. Umowa o finansowanie zespołu badawczego ze środków Funduszu określać ma m.in. „zakres praw wynikających z przyznania praw autorskich i pokrewnych oraz praw własności przemysłowej; sposób i koszty sprawowania ochrony praw własności intelektualnej; sposoby i warunki rozporządzania prawami własności intelektualnej oraz ich wykorzystania dla celów komercyjnych i do dalszych badań naukowych lub prac rozwojowych; wielkości udziałów i korzyści wynikających z komercjalizacji efektów działalności naukowej” (art. 8 pkt 8 – 11). Z treści powyższych zapisów wynika, że uczelnia na mocy umowy o finansowanie zespołu badawczego może być pozbawiona praw autorskich i praw własności przemysłowej, ale także możliwości decydowania o formie ochrony i wykorzystania wyników projektu do dalszych prac badawczych, co może pozostać nie bez wpływu na ocenę parametryczną uczelni. Jednocześnie projekt ustawy nie dookreśla, kto miałby stać się „właścicielem” powstałych w projekcie wyników: podmiot zarządzający (strona umowy o finansowanie zespołu badawczego), Skarb Państwa, MNiSW czy też Bank Gospodarstwa Krajowego (w którego strukturach jest wydzielony Fundusz), co ma istotne znaczenie chociażby z punktu widzenia zgłaszania praw własności przemysłowej do urzędów patentowych. W sferze komercjalizacji uczelnia również może być pozbawiona prawa wykorzystania wyników projektu dla celów komercyjnych, jak również prawa do korzyści z ich komercjalizacji. Są to wszystko rozwiązania kreujące wyjątki od zasad określonych w art. 152 i następnych Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz wynikających z art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 roku Prawo własności przemysłowej. Ponadto w przypadku wielu projektów badawczych, realizowanych przez wirtualne instytuty, powstające rezultaty będą oparte lub będą wykorzystywały wyniki wypracowane wcześniej przez badaczy w ramach ich działalności w uczelni lub uczelniach. Taka „rozproszona” własność intelektualna może utrudniać efektywną komercjalizację. Ze względu na „wirtualny” charakter instytutów, będą one musiały ponadto korzystać z infrastruktury badawczej uczelni, co jest niemożliwe bez zawarcia z nią stosownego porozumienia.

Nie ulega wątpliwości, iż ścisła współpraca tworzonych wirtualnych instytutów badawczych z uczelniami oraz ich centrami transferu technologii lub spółkami celowymi jest decydująca dla powodzenia tej inicjatywy [1]. Ustawa powinna regulować warunki tej współpracy w możliwie precyzyjny sposób. Musi on zapewniać udział uczelni z których pochodzić będą członkowie zespołów badawczych (i ich centrów transferu technologii lub spółek celowych) w procesie ochrony wyników badań i ich komercjalizacji. Powinien gwarantować tez umieszczenie w umowach zawieranych między podmiotem zarządzającym wirtualnym instytutem badawczym a uczelniami, precyzyjnych zasad korzystania z infrastruktury badawczej i zasad dotyczących wykazywania rezultatów badań dla celów parametryzacji.

(więcej…)

------------

[1] Flamandzki instytut VIB opiera swoją działalność na strategicznej współpracy z pięcioma uczelniami (UGent, KU Leuven, University of Antwerp, Vrije Universiteit Brussel i Hasselt University), które uczestniczyły w powołaniu instytutu (źródło: http://www.vib.be)


29/08/2017 r. - Rekomendacje Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT) dotyczące „Ustawy 2.0” w zakresie współpracy uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym

Trzy konkursowe projekty założeń do Ustawy 2.0. w zakresie dotyczącym współpracy uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym stały się przedmiotem gruntownej analizy i dyskusji podczas III Ogólnopolskiej Konferencji PACTT w Łodzi w kwietniu 2017 roku. Dostrzegając liczne błędy oraz pominięcie wielu istotnych aspektów oraz odpowiadając na deklarację otwartości Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na opinie różnych środowisk, PACTT sformował zespół roboczy, który opracował rekomendacje środowiska akademickich centrów transferu technologii.

Według deklarowanej strategii MNiSW, jednym z celów reformy jest budowanie pomostu między nauką i biznesem. Taką właśnie misję realizują centra transferu technologii zrzeszone w PACTT.

Nasze środowisko opowiada się jednoznacznie za daleko idącą deregulacją przepisów dotyczących funkcjonowania uczelni oraz za poszerzeniem ich autonomii. Nie ulega wątpliwości, iż biurokracja oraz pewna zachowawczość uczelni, wynikające z obecnego stanu prawnego, mają negatywny wpływ na intensywność współpracy z gospodarką.

Jednocześnie jednak, deregulacji musi towarzyszyć mądra regulacja. Opisanie na poziomie nowej ustawy ogólnych zasad i ram tej współpracy jest niezbędne, aby zapewnić, iż tzw. trzecia misja uczelni, będzie traktowana na równi lub w zbliżonym stopniu co prowadzenie badań oraz dydaktyka.

Przedstawione w niniejszym opracowaniu rekomendacje zostały podzielone na 5 części tematycznych:

  • organizacja współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym na uczelni
  • współpraca i wsparcie ze strony podmiotów spoza uczelni
  • rola i status centrów transferu technologii
  • prawa do wyników badań naukowych
  • komercjalizacja pośrednia

Każda z nich zawiera propozycje kwestii wymagających zdaniem PACTT uregulowania na poziomie ustawy, jak również zagadnień, które mogą zostać uwzględnione w aktach niższego rzędu lub wprowadzone poprzez programy ministerstwa lub odpowiednich agencji.

(…)


08/08/2016 r. - Opinia Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT) w sprawie projektu ustawy z dnia 1 sierpnia 2017 roku o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej

W imieniu Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT), składamy w ramach konsultacji społecznych następujące uwagi w związku z projektem ustawy z dnia 1 sierpnia 2017 roku o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej.

  • Art. 1 i art. 2 projektu ustawy:

Proponowane w projekcie zwiększenie zakresu kosztów podlegających odliczeniom podatkowym oraz zwiększenie kwot kosztów kwalifikowanych wydatków na B+R, które można odliczyć od podstawy obliczenia podatku do 100% oceniamy jednoznacznie pozytywnie. Warto przy tym podkreślić, iż już podczas prac nad tzw. „małą ustawą o innowacyjności”, środowisko centrów transferu technologii zwracało uwagę na konieczność wprowadzenia wyższych niż proponowane w obecnie obowiązujących przepisach progów odliczeń podatkowych.

Jednocześnie ponownie zwracamy uwagę na potencjalne zagrożenie związane z wprowadzeniem możliwości zaliczenia do kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniom należności z tytułu umów o dzieło oraz umów zlecenia. Może to prowadzić do omijania przez przedsiębiorców uczelni i zawierania umów cywilnoprawnych bezpośrednio z pracownikami naukowymi na realizację działalności badawczo-rozwojowej, która faktycznie wykonywana będzie w uczelni z wykorzystaniem jej zasobów.

Ponadto podtrzymujemy zgłoszony w toku prac nad poprzednio wersją projektu postulat zwiększenia progów odliczenia od opodatkowania darowizn osób fizycznych na cele uczelni.

(…)


29/01/2016 r. - Propozycje PACTT w zakresie usprawnienia mechanizmów komercjalizacji wyników badań naukowych poprzez nowelizację ustawy o wspieraniu innowacyjności materiał roboczy po dyskusji z MNiSW w dniu 27.01.2016 r.

  • Zapewnienie stabilności finansowania procesów komercjalizacji na uczelniach:

Dotychczas w polskim systemie finansowania nauki brakowało rozwiązań systemowych zapewniających środki finansowe na prowadzenie komercjalizacji wyników badań. Uczelniane centra transferu technologii prowadziły swoją działalność w zakresie komercjalizacji w oparciu o finansowanie projektowe (grantowe), co nie zapewniało należytej ciągłości tych działań. W ustawie o zasadach finansowania nauki należy zatem wyodrębnić oddzielny strumień finansowania z przeznaczeniem na wsparcie komercjalizacji wyników badań naukowych.

(…)

  • Uwzględnienie kosztów komercjalizacji w projektach finansowanych przez NCBiR:

W budżetach projektów badawczo-rozwojowych finansowanych przez NCBiR, realizowanych przez uczelnie wyższe, należy wprowadzić ryczałt (narzut) w wysokości ok. 3-5% budżetu uczelni w projekcie, pozostający w dyspozycji uczelni, który byłby wykorzystywany na działania związane z komercjalizacją wypracowanych rezultatów. Uczelnia (kierownik projektu lub inna osoba umocowana) powinna decydować o tym, czy środki te skierować do uczelnianego centrum transferu technologii, czy do podmiotów zewnętrznych. Ryczałtowa forma finansowania stworzy możliwość wykorzystania tych środków wewnętrznie (przez centrum transferu), bez konieczności otrzymania faktury zewnętrznej i wypływu środków z konta projektu na konto podmiotu zewnętrznego.

Ocena efektywności uczelnianych CTT:
Aby w przyszłości umożliwić Ministerstwu ocenę, czy uczelnie efektywnie wydają środki na komercjalizację, o których mowa w punkcie 1., należy wprowadzić system okresowej (rocznej) oceny. Dla zapewnienia porównywalności danych z różnych uczelni, powinny zostać opracowane wskaźniki realizacji celów (produktu i rezultatu).

(…)

Czy wyrażasz zgodę na przechowywanie cookies przez pactt.pl?

Zapisano